عزاداری حسینی در نگاه امام خمینی

دیدم امام دستمال را از روی پیشانی خود برداشت و در حدود یک دقیقه که سخن از فرزند دلبند وی بود به آرامی نشست، آنگاه که خطیب منبر روضه علی اکبر (ع) را از سر گرفت، باز دستمال را بر پیشانی نهاد و گریه کرد.

یکی از نقاط برجسته زندگانی امام خمینی عشق و ولای او نسبت به اهل بیت عصمت و طهارت (ع)، بویژه ساحت مطهر حضرت سید الشهدا(ع) بود. به یاد دارم پس از بازگشت امام به قم در روز هشتم محرم، ایشان به بیت قدیمی خود واقع در یخچال قاضی حاضر شدند و در مجلس عزاداری شرکت جستند. با ورود به مجلس، مردم که از حضور امام به وجد آمده بودند به سمت ایشان نشستند، امام با صدای بلند فرمود: به سمت منبر بنشنید. خطیب منبر آقای یثربی بود، پس از مقدمه چینی روضه حضرت علی اکبر (ع) را خواند. در این هنگام حضرت امام دستمال سفیدی را از جیب خود بیرون آورده و گریه کردند، در این اثنا خطیب منبر از وقت استفاده کرد و یادی از فرزند امام، مرحوم حاج آقا مصطفی خمینی کرد. دیدم امام دستمال را از روی پیشانی خود برداشت و در حدود یک دقیقه که سخن از فرزند دلبند وی بود به آرامی نشست، آنگاه که خطیب منبر روضه علی اکبر (ع) را از سر گرفت، باز دستمال را بر پیشانی نهاد و گریه کرد. متوجه شدم که این مرد بزرگ نمی خواست به اندازه یک دقیقه هم اشک بر علی اکبر (ع) را با اشک بر فرزندش درهم آمیزد.. به هنگام حضور در نوفل لوشاتو در فرانسه نیز مجلس عزای حسینی را به پا کرد و خبرگزاری های جهان که برای اولین بار با این صحنه مواجه شده بودند، گریه وی را در ماتم حسین بن علی (ع) دیدند و مخابره کردند. پیش از آن حضور 14 ساله وی در عراق، حضور پیوسته شبانه در حرم امیر مومنان علی (ع) و حضور شبهای جمعه در حرم سید الشهدا(ع) نشان از عمق ولای او دارد. و قبل از آن این جریان را -که مربوط به دوره طلبگی ایشان است- از مرحوم آیت الله نجفی مرعشی نقل شده است: در دوره ممنوعیت برگزاری مجالس عزای امام حسین (ع) - در دوره رضا خان- با آقای خمینی در حجره نشسته بودیم. ایام عزای حسینی بود و مجالس ممنوع، دلمان گرفته بود، تصمیم گرفتیم یک مجلس دو نفری تشکیل بدهیم. قدری ایشان روضه خواند و من گریه کردم، قدری من روضه خواندم و ایشان گریه کرد، قدری ایشان نوحه خواند و من سینه زدم و مقداری من نوحه خواندم و ایشان سینه زد. عمق ارتباط وی و میزان خلوص وی به قدری بود که مرحوم آیت الله اراکی می فرمود: اگر ایشان در کربلا حاضر بود نفر 73 شهدای کربلا می بود. جا دارد که برخی از سخنان ایشان را پیرامون اهمیت عزای حسینی و مجالس سوگواری و دسته جات عزاداری بیاوریم: - «روضه سید الشهداء برای حفظ مکتب سید الشهداء است. آن کسانی که می گویند روضه سیدالشهداء را نخوانید، اصلا نمیفهمند مکتب سید الشهداء چه بوده و نمی دانند یعنی چه، نمی دانند این گریه ها و این روضه ها حفظ کرده این مکتب را. الان 1400 سال است که با این منبرها با این روضه ها و با این مصیبت ها و با این سینه زنی ها ما را حفظ کرده اند... سید الشهدا را این گریه ها حفظ کرده است مکتبش را، این مصیبت ها و داد و قالها حفظ کرده، این سینه زنی ها و این دستجات ... اینها حفظ کرده... هیاهو می خواهد، هر مکتبی هیاهو می خواهد، باید پایش سینه بزنند، هر مکتبی تا پایش سینه زن نباشد، تا پایش گریه کن نباشد، تا پایش توی سر و سینه زدن نباشد حفظ نمی شود ... این گریه ها زنده نگه داشته مکتب سید الشهدا را، این ذکر مصیبت ها زنده نگه داشته مکتب سید الشهدا را. ما باید برای یک شهیدی که از دستمان میرود علم (پرچم) به پا کنیم، نوحه خوانی کنیم، گریه کنیم، فریاد کنیم... این یک متینگ و فریادی است برای احیاء (زنده نگاه داشتن) مکتب سید الشهدا... این روضه خوانی ها و مصیبت و گریه است که کشور شما را حفظ کرده ... با این هیاهو، با این گریه، با این نوحه خوانی، با این شعر خوانی، با این نثر خوانی ما می خواهیم مکتب را حفظ کنیم، چنانچه تا حالا هم حفظ شده است...» (صحیفه نور 8/ 69-71) - «اسلام را تا حالایی که شما می بینید... سید الشهدا زنده نگه داشته است. سید الشهدا سلام الله علیه ... همه جوانان خودش را، همه مال و منال، هرچه بود، هرچه داشت... در راه خدا داد، وب رای تقویت اسلام، مخالفت با ظلم، قیام کرد... ما که دنبال او هستیم و مجالس عزا را از آن وقت به امر امام صادق سلام الله علیه و به سفارش ائمه هدی علیهم السلام، ما به پا می کنیم این مجالس عزا را... اینها را باید حفظ کنید، اینها شعائر مذهبی ماست که باید حفظ بشود، اینها یک شعائر سیاسی است که باید حفظ بشود. بازیتان ندهند این قلمفرساها، بازیتان ندهند این اشخاصی که با اسماء مختلفه و با مرامهای انحرافی می خواهند همه چیز را از دستتان بگیرند، و اینها می بینند که این مجالس، مجالس روضه، ذکر مصائب مظلوم در هر عصری مقابل ظالم قرار میدهد...» (صحیفه نور 10/ 30-32) - «الان محرم است و همه دستجات بیرون می آیند، و دستجات باید عزاداری بکنند. عزاداری مهم است.» (صحیفه نور 10/ 239) - «همین گریه ها نگه داشته ما را. گول این شیاطینی که می خواهند این حربه (سلاح) را از دست شما بگیرند، گول اینها را نخورند جوانهای ما، همین هاست که ما را حفظ کرده، همین ها هست که مملکت ما را حفظ کرده. تکلیف آقایان است روضه بخوانند. تکلیف مردم است دسته های شکوهمند بیرون بیاورند، دسته های سینه زن شکوهمند. البته از چیزهایی که بر خلاف مثلا چه هست از آنها پرهیز کنند، اما دسته ها بیرون بیایند، سینه بزنند، هر کاری که می کردند بکنند...» (صحیفه نور 10/ 218) - «(این گفته که) امروز دیگر انقلاب کردیم، روضه دیگر لازم نیست از غلط هایی است که تو دهن ها انداختند، مثل این است که بگوییم امروز ما انقلاب کردیم دیگر لازم نیست که نماز بخوانیم! انقلاب برای این است، انقلاب کردیم که شعائر اسلام را زنده کنیم، نه انقلاب کردیم که شعائر اسلام را بمیرانیم. زنده نگه داشتن عاشورا یک مسئله بسیار مهم سیاسی عبادی است...ما ملتی هستیم که با همین اشک ها سیل جریان می دهیم و خرد می کنیم سدهایی را که در مقابل اسلام ایستاده است... همین گریه هاست که کارها را پیش برده است، همین اجتماعات است که مردم را بیدار می کند... مجالس سر جای خودش باید باشد، و مجالس عزا باید باشد، و اهل منبر باید این شهادت امام حسین سلام الله علیه را زنده نگه دارند، و ملت باید با همه قدرت این شعائر اسلامی را، خصوصا این را زنده نگه دارند، با زنده نگه داشتن او اسلام زنده می شود، «انا من حسین» که روایت شده است که پیغمبر فرموده است، این معنایش این است که حسین مال من است ومن هم از او زنده می شوم... این مجالس را حفظ کنید ... اینها اسلام را در قلوب ما زنده نگه می دارد ... مجالس عزا را با همان شکوهی که پیشتر انجام می گرفت و بیشتر از او حفظ کنید...» (صحیفه نور 13/ 156- 158) - «انشاءالله روز عاشورا که جمعیت بیرون آمد، مراسم تعزیه حسین سلام الله علیه باید با قوت خودش باشد، و در راه پیمائی ها همه اش مراسم امام حسین (ع) باشد...» (صحیفه نور 13/ 173) - «عاشورا با «نه» خود، یزیدیان را در طول تاریخ نفی کرد.» (صحیفه نور 14/ 264) - «باید ماه محرم وصفر را زنده نگه داریم به ذکر مصائب اهل بیت علیهم السلام، که با ذکر مصائب اهل بیت علیهم السلام زتده مانده است این مذهب تا حالا، با همان وضع سنتی، با همان وضع مرثیه خوانی... ما باید حافظ این سنت های اسلامی، حافظ این دسته جات مبارک اسلامی، که در روز عاشورا، در محرم و صفر، در مواقع مقتضی به راه می افتد تأکید کنیم که بیشتر دنبالش باشند، محرم و صفر است که اسلام را نگه داشته است، فداکاری سید الشهدا سلام الله علیه است که اسلام را برای ما زنده نگه داشته است. زنده نگه داشتن عاشورا با همان وضع سنتی خودش از طرف روحانیون، از طرف خطبا، با همان وضع سابق، و از طرف توده های مردم با همان ترتیب سابق که دستجات معظم و منظم، دستجات عزاداری به عنوان عزاداری راه می افتاد. باید بدانید که اگر بخواهید نهضت شما محفوظ بماند، باید این سنت ها را حفظ کنید. البته اگر چنانچه یک چیزهای ناروائی بوده است سابق و دست اشخاص بی اطلاع از مسائل اسلام بوده، آنها باید یک مقداری تصفیه بشود، لکن عزاداری به همان قوت خودش باید باقی بماند، و گویندگان پس از اینکه مسائل روز را گفتند روضه را همانطور که سابق می خواندند و مرثیه را همانطور که سابق می خواندند بخوانند، و مردم را مهیا کنند برای فداکاری. این خون سید الشهدا است که خون های همه ملت های اسلامی را به جوش می آورد، و این دستجات عزیز عاشوراست که مردم را به هیجان می آورد، و برای حفظ مقاصد اسلامی مهیا می کند. در این امر نباید سستی کرد...» (صحیفه نور 15/ 203- 204) - «ما ملتی هستیم که با همین گریه ها یک قدرت 2500 ساله را از بین بردیم...» (صحیفه نور 16/ 210) - «اگر قیام حضرت سید الشهدا سلام الله علیه نبود، امروز هم ما نمی توانستیم پیروز شویم، تمام این وحدت کلمه ای که مبدأ پیروزی ما شد، برای خاطر این مجالس سوگواری و این مجالس تبلیغ و ترویج اسلام شد... این محرم را زنده نگه دارید. ما هرچه داریم از این محرم است و از این مجالس... اگر این مجالس وعظ و خطابه و عزاداری و اجتماعات سوگواری نبود کشور ما پیروز نمی شد.» (صحیفه نور 17/ 60- 62) و در وصیت نامه سیاسی - الهی خود آورده اند: «من اکنون به ملتهای شریف ستمدیده و به ملت عزیز ایران توصیه می کنم که ... و از آن جمله مراسم عزاداری ائمه اطهار و بویژه سید مظلومان و سرور شهیدان حضرت ابی عبد الله الحسین صلوات وافر الهی و انبیاء و ملائکه الله و صلحاء بر روح حماسی او باد هیچ گاه غفلت نکنند.» (صحیفه نور 21/ 173) http://andishe-imam.blogfa.com