دوم صفر، شهادت زید بن علی بن الحسین علیه السلام

زید بن علی با کنیه ابو الحسن، در سال 75 در مدینه به دنیا آمد و در مکتب پدر و برادرش امام سجاد (علیه السلام) و امام باقر (علیه السلام) تحصیل کرد.[1] او مردی دانشمند، پارسا، ظلم‌ستیز و انقلابی بود. امام رضا (علیه السلام) وی را از عالمان آل محمد (صلی الله علیه وآله) شمرده است.[2] وی، قیام خویش را در دوران حکومت هشام شروع کرد و در ذی الحجۀ سال 122 ق و در 42 سالگی به شهادت رسید. بدن او چهار سال بر دار بود تا در سال 126 ق، یوسف بن عمر ثقفی بقایای جسدش را سوزاند و نیمی از خاکسترش را در فرات و نیمی را در کستزارها ریخت و گفت چنان کردم که بدن زید را در طعام خود بخورید و در آب بیاشامید. او از این کار خواست از مردم زهر چشم بگیرد، امّا نهضت زید به وسیلۀ فرزند و پیروانش ادامه یافت و در کوفه و عراق و سپس در ایران و یمن گسترش یافت. اصحاب، یاران و معتقدان به امامت زید بن علی را «زیدیه» می‌خوانند. او از حیث علم، زهد، ورع، شجاعت و موقعیت اجتماعی، از بزرگان اهل بیت (علیهم السلام) به شمار می‌آمده است.[3] شیخ مفید او را شریف‌ترین مردم پس از امام باقر (علیه السلام) دانسته است.[4] منابع شیعه، هدف قیام او را امر به معروف و نهی از منکر و خون‌خواهی امام حسین (علیه السلام) دانسته‌اند. همچنین او مورد ستایش امام باقر (علیه السلام) و امام صادق (علیه السلام) قرار گرفت.[5]

زید از داعیان به حق، عدل و ظلم‌ستیزی بود و نهضت او، ادامۀ حرکت پیامبر (صلی الله علیه وآله) و نهضت عاشورا به شمار می‌آمد. او هنگامی جهاد مقدس خویش گفت:

من شما را به کتاب خدا و احیای سنت و از بین بردن بدعت‌ها فرا می‌خوانم. اگر گوش فرا گیرید، هم برای من و هم برای شما خوب است و اگر رو گردان شوید، من مسئول شما نیستم.[6]

برگرفته از جزوه تاریخ تشیع2 استاد رجبی

---

[1] . عمرجی، احمد شوقی ابراهیم، الحیاة السیاسة، الفکریة للزیدیه المشرق الاسلامی، ص 39.

[2] . حسنی، هاشم معروف، انتفاضات الشیعیة، ص 364.

[3] . الإرشاد، ج 2، ص 168؛ ابن طقطقا، تاریخ فخری، ص 277.

[4] . همان، ص 168.

[5] . همان.

[6] . انتفاضات الشیعیة، ص 362.

http://rasekhoon.net/